Dyrektywa Omnibus - jak wpływa na sprzedających i konsumentów?
O Omnibus mówi się jako o rewolucji, którą mają obowiązek przejść wszyscy przedsiębiorcy w branży e-commerce i tradycyjnej sprzedaży. Dyrektywa jest wynikiem unijnej uchwały związanej z tzw. Ładem Konsumenckim.
Nowe zasady w Unii Europejskiej wiążą od 28 maja 2022 roku, a ich głównym celem jest zdecydowane zabezpieczenie praw dotyczących konsumenta. Jak Dyrektywa Omnibus wygląda w Polsce i jakie zmiany czeka prężnie rozwijający się handel? Przeczytaj artykuł, aby poznać najważniejsze informacje.
Polska Ustawa Omnibus, czy nowe przepisy UE już obowiązują?
Dyrektywa Omnibus ma za zadanie wzmocnić skuteczność wszystkich, unijnych przepisów gwarantujących bezpieczne i zgodne z prawem zakupy oraz zmodyfikować, a zarazem uefektywnić instrumenty związane z ochroną interesów konsumentów. Regulacja prawna UE powstała na skutek nieustannie rozwijającej się branży e-commerce, aby zapobiec coraz częstszym sytuacjom związanym z nieuczciwą sprzedażą.
Termin wejścia w życie nowej, unijnej dyrektywy już minął, a w Polsce nadal trwają prace nad wdrożeniem uchwały w krajowy ład. Omnibus oznacza nowelizacje ustawy o prawach dotyczących konsumenta. „Co się odwlecze to nie uciecze” – zmiany w zakresie chronionego handlu prędzej, a nie później nastąpią i będą surowo egzekwowane przez Inspekcję Handlową. Wszyscy przedsiębiorcy dokładnie wiedzą, że Omnibus wymaga działania, a do zmian należy dostosować się jak najszybciej.
Sztuczne promocje – nigdy więcej nieuczciwych praktyk!
Ustawodawcy uchwalający akt prawny, dostrzegli konieczność zakazania sztucznego zawyżania cen przed promocją, którego celem było nienaturalne zwiększenie atrakcyjności oferty na obniżce. Nowe zasady regulują politykę promocyjną. Aktualnie sprzedawca proponujący wyjątkową ofertę jest zobligowany w reklamie wskazać najniższą cenę produktu, która obowiązywała w okresie 30 dni. Jeżeli promocja dotyczy towaru lub usługi będącej w ofercie krócej niż miesiąc, to należy przedstawić najtańszą, dotychczasową cenę.
Co z produktami z krótką datą ważności? Zadaniem przedsiębiorcy będzie wskazanie ceny sprzed pierwszego zastosowania obniżki. Niedopełnienie zobowiązań oznacza wprowadzenie w błąd o obniżce cen i surowe konsekwencje.
Nadmiernie wygórowana cena tuż przed promocją może grozić nałożeniem kary na przedsiębiorcę w kwocie 20 000 zł. Kilkukrotne uchybienia związane z polityką promocyjną to poważna konsekwencja – nawet 40 000 zł do zapłaty. Natomiast jeśli Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta uzna, że w prowadzonej działalności handlowej zostały naruszone zbiorowe interesy konsumenta, to kara może wynieść nawet do 10% rocznego obrotu.
Zmiany dotyczące przedsiębiorców
Cała dyrektywa parlamentu europejskiego i rady to pokaźny dokument, który skrupulatnie powinni prześledzić wszyscy, trudniący się handlem – szczególnie internetowym. W dzisiejszym artykule przedstawiamy naszym zdaniem najważniejsze, istotne zmiany dla sprzedających.
- Zakupy bez botów – używanie robotów do wykonywania masowych zakupów z dniem wejścia w życie dyrektywy Omnibus jest zabronione. Sprzedający nie mogą hurtowo wykupować produktów z różnych źródeł, aby później oferować po zawyżonej cenie. Stosowanie przez przedsiębiorców oprogramowań, które umożliwiają „zakupy bez końca” grożą wysoką karą pieniężną.
- Weryfikowanie opinii – kara do 10% rocznych obrotów za brak weryfikacji nieprawdziwych opinii? Teraz to bardzo prawdopodobne. Unijna dyrektywa Omnibus nakłada na sprzedającego całkowitą odpowiedzialność za komentarze o zakupach. Jeśli przedsiębiorca na bieżąco nie zweryfikuje nieprawidłowych opinii lub rekomendacji konsumentów o swoich produktach dostępnych w sklepie, poważnie naruszy zasady uchwały.
- Jednolita jakość produktów – nieuczciwa praktyka dotycząca oferowania produktów podwójnej jakości (o tym samym opakowaniu i pod tą samą marką) w zależności od kraju sprzedaży to już przeszłość. Teraz sprzedający ma obowiązek wyraźnie informować na opakowaniu, jeśli skład asortymentu w różnych miejscach dystrybucji różni się od siebie.
- Indywidualna cena – jeżeli przedsiębiorca stosuje narzędzia do zautomatyzowanego podejmowania decyzji, dzięki którym indywidualnie dopasowuje cenę do konkretnej osoby lub grupy, to ma obowiązek poinformować o tym wszystkich klientów.
- Kontakt obowiązkowy – według Dyrektywy Unijnej Omnibus już nigdy więcej nie może mieć miejsca sytuacja, w której zainteresowany ofertą sklepu nie ma możliwości skontaktowania się ze sprzedającym. Wskazanie numeru telefonu i e-maila to już konieczność!
- Czarna lista – sprzedający online lub tradycyjnie mają obowiązek zapoznać się z tzw. czarną listą nieuczciwych praktyk, która zgodnie z uchwałą, zostanie poszerzona o nowe i karane przewinienia.
Platformy e-commerce, a nowe obowiązki
Popularność platform do e-commerce wzrasta z roku na rok. Nowa ustawa nie pozostawia obojętnie również tych przestrzeni handlowych. Teraz kupujący np. na Allegro pozostaną dokładnie poinformowani o sposobie plasowania miejsc na liście produktów. W sposób jednoznaczny zostaną również oznaczone oferty promowane.
Co więcej? Zgodnie z nową uchwałą konsumenci muszą mieć pewność od kogo zakupują produkt (firma, osoba prywatna), a jednocześnie, czy mogą skorzystać z praw i ochrony konsumenta (obowiązek informowania np. o odstąpieniu od umowy w przeciągu 14-nastu dni). Internetowe platformy handlowe są również zobowiązane zapewnić większą przejrzystość informacji, jeśli następuje podział obowiązków związany z zwartą umową.
Dyrektywa Omnibus - ustawy o prawach konsumenta
Dostosowanie państw członkowskich do unijnej uchwały może być kosztowną inwestycją dla przedsiębiorców. Weryfikowanie poprawności prowadzenia działalności, a także nakładanie kar to zrozumiały sposób wywiązania się z unijnej dyrektywy, jednak wymaga bardzo dobrze sprecyzowanej polskiej wersji nowelizacji. Dyrektywa Omnibus to przede wszystkim znaczne korzyści dla konsumentów. Zapiski w uchwale w zdecydowany sposób chronią, a także poszerzają prawa nabywców towarów i usług. Wraz z 28 maja 2022 roku europejski rynek e-commerce, a także handlu tradycyjnego staje się zdecydowanie bardziej informacyjny, bezpieczniejszy, uczciwy i godny zaufania.